Semana Santa

Entre os diversos tempos do ano poucos cambiaron tanto coma a Semana Santa. Non falo do tempo atmosférico, que, a pesar do cambio climático, segue a ser o de sempre: un tempo de plena primavera. Tampouco do tempo escolar, de felices vacacións como xa o era en tempos do Imperio Romano. Nin sequera do litúrxico, que tamén se mantén no que era.  Non, eu falo do xeito de vivir a Semana Santa, que nada ten que ver co de hai corenta ou cincuenta anos, que era o que, con poucos cambios, mantivera a tradición cristián durante séculos.

A min gustábame aquel tempo de Semana Santa da infancia e da adolescencia, aínda que é probable  que agora non me gustase. Porque o tempo pasa: ó neno repúgnalle o ruxe-ruxe que adoraba de bebé, o mozo vai abandonando os xogos da adolescencia e o vello dubida que algunha vez fose vencido polas paixóns da mocidade. Pero sería absurdo e cruel que o vello tivese que renegar do vello ruxe-ruxe ou das tolerías da xuventude.

Eu quero dicir que o de Semana Santa non era un tempo triste; ó contrario, penso con Unamuno que era dos máis desexados e poéticos do ano. Agora, por exemplo, pode parecer absurdo o que desfrutabamos os nenos léndolle Vía Crucis ós maiores, na igrexa: eu sentía a súa emoción baixo a forza do relato, sobre todo na IV Estación, cando a Nai se atopaba co Fillo e non podía facer nada para defendelo: “¡Que dolor para Jesús y que dolor para su Madre!”; e na XII, cando Xesús exclamaba: “¡Dios mío, Dios mío! ¿por qué me has abandonado?”. Ou os nervios que pasabamos na sancristía cando  se repartían os traxes de monaguillo, xusto antes dos oficios, moi semellantes ós nervios dos xogadores cando o adestrador dá a lista dos titulares que van xogar o partido e reparte as camisetas: unha das maiores ofensas que recibín na vida foi o ano que a sancristana, a Carmiña “A Ferreira”, que en gloria estea, me deu o hábito dos pequenos, o de nazareno, cando eu pensaba que ía levar o dos grandes, o de axudar á misa. Ou a alegría das partidas de marro, na Praza de San Clodio, entre oficios do Xoves Santo; e a de ir tocando a carraca, en silencio de campás, por tódolos lugares da parroquia, cantando en atolada e infantil correría: O primeiro, o primeiro!... O segundo, o segundo!... E o fervor que se observaba naquelas procesións de imaxes tan impoñentes, coma a da Dolorosa, co seu corazón de prata atravesado por mil frechas de dor; ou a do Nazareno, preso á columna cunha corda que a min sempre me parecía demasiado luxosa para o relato, igual cá saia de terciopelo vermello que vestía; e o medo que metía a daquela furna de cristal onde, envolto nunha saba branca, ía o Cristo articulado que, segundo contaban, se utilizara nos desencravos de antano. E que dicir das sesións do Cine Principal, sempre cheo en ausencia de baile, que mesturaban nesas datas os temas relixiosos cos de crimes e misterios, sendo a miña debilidade as películas do Santo “El enmascarado de plata”.

Logo, coa mocidade, da man do ministro Fraga, chegou o turismo a Leiro. Serrat cantaba a Saeta de Machado e o Romance de Curro el Palmo mentres eu cruzaba, en vagón de segunda, os océanos verdes dos Campos de Castilla camiño de Ribadavia.  Cando a Semana Santa era calorosa xa se vía algún bikini polo Misieiro, e a parella da Garda Civil, por recomendación do párroco, facía horas extra, tanto para limitar o esplendor sobre a herba da beira do Avia coma para desenchufar a máquina de discos da cafetería do Cámping, acusada de ritmos incompatibles coa Semana Santa. E así foi como comezamos a perder interese polo marro, a faltar a algúns oficios e a esquecernos das procesións. Naqueles marabillosos anos... Despois, o tempo seguiu correndo.

Artigo publicado no diario "La Región" o xoves 17 de abril do 2014