Desván de los Monjes

Chégame a noticia de que o conselleiro de cultura, promocionando o Camiño de Santiago, en Madrid, falou dos fermosos pobos polos que pasaba a xacobea vía. Entre eles: Toro e Desván de los Monjes. Logo duns segundos de incredulidade, parece ser que os centos de asistentes ó acto decatáronse que se refería a Touro e a Sobrado dos Monxes. Un pouco máis tardaron en convencerse de que quen lles falaba non era a Doña Hermitas do programa Luar, senón don Roberto Varela, O desensimesmador.

Nun principio pensei que a noticia era unha simple broma que me quería gastar o amigo comunicante. Non obstante, o artigo de Iván Fuentes, alcalde de Fene, no xornal A Nosa Terra do 29 de xaneiro (http://www.anosaterra.org/nova/40818/desvan-de-los-monjes-.html), parece eliminar calquera dúbida ao respecto da veracidade do relato.

Vexo, pola maioría dos comentarios que suscitou o artigo, que hai acordo xeral en canto a que se trata dunha pifia do señor conselleiro. Algún incluso deixa caer que don Roberto Varela quería sacarlle o número 1 no Hit Parade das maiores chorradas escoitadas de boca dun conselleiro a outro Varela: a don Jesús Pérez Varela, aquel conselleiro de cultura que nunca esqueceremos por comprometerse a traer á mesmísima Carmina Burana para que cantase noutro xacobeo. Non obstante, nunca hai que subestimar a un home, e moito menos cando se trata dun home que pretende desensimesmar a cultura galega. A cousa pode ser máis profunda do que parece. Tal vez se trate do lanzamento dun globo sonda, ese exercicio co que tanto desfrutan os políticos de tódolos signos, no que o alporizamento dos enxebres resultaría totalmente previsible. Logo viría o diálogo e as explicacións: na realidade non se trataría de eliminar os nomes de Touro ou Sobrado dos Monxes, e outros semellantes, do nomenclator, senón de colocar indicadores bilingües, primeiro nos pobos do Camiño e logo en todo o País. Incluso estarían dispostos a aceptar, nunha segunda fase da negociación, que a versión castelán aparecese debaixo da vernácula. Que mellor maneira de comezar a desensimesmar a nosa cultura ca desensimesmar os topónimos? E, desde logo, nada de quedarse naqueles moxetes de monxa do pasado coma Carballino ou La Estrada. Agora, xa que o queira vai poder seguir dicindo O Carballiño e A Estrada, por que os castelán falantes que o desexen non van facer uso dunha verdadeira liberdade de expresión toponímica dicindo os nomes como lles peta? Pois si, El Roblecito e La Carretera, que son as formas correctas en castelán deses dous topónimos. Máis tarde, poderíase estudar unha consulta, totalmente democrática desde logo -a través de cartas que levarían os nenos ás casas desde os colexios, votando ó facela compra no hiper ou mesmo cando se vai a cubrir a bonoloto-, para ver que topónimo prefería a maioría. Entón podería plantexarse a eliminación definitiva das formas minoritarias, que para o único que valen é para estorbar. En iso consiste a democracia, ou non?

Eu non sei que pensaredes vós, pero voume preparando para remar no encoro de Castrillo del Miño (Castrelo de Miño), tomar as augas en Las Calientes de Partovia (As Caldas de Partovia), beber tinto do Ribero de Cabañillas (Ribeiro de Cabanelas) e falar dos conflictos que houbo nos lindes da xurisdicción de San Claudio del Ribero (San Clodio do Ribeiro) coa de Roncos (Roucos). E dádevos por satisfeitos se as cousas quedan aí. Non sexa que chegue quen todos sabemos co modelo trilingüe: Touro/ Toro/ The Bull. Sobrado dos Monxes/ Desván de los Monjes/ Loft of the Monks.

¡God take us confessed friends!

P.D. Cando estaba rematando de redactar este post, onte pola tarde, chegoume a horrible noticia do pasamento dun amigo da infancia. Cambiaría todo esto que escribo por retomar aquel palco de táboas que montábamos no curral da miña casa, e no que, armados cunhas latas de sardiñas baleiras que facían de bombos e dunhas piñas a modo de micrófonos, o Meluco da Elvira e máis eu, botábamos tardes enteiras cantando o “cocinero, cocinero” de Machín. ¡Ata sempre, querido amigo!